Op deze pagina vindt u veelgestelde vragen over het coronavirus voor werkgevers en werknemers.
Handige informatie
Een uitgebreid ziek- en herstelmelden bij het coronavirus voor werkgevers. U leest meer over de scenario’s wanneer u een werknemer wel of niet kunt ziekmelden.
Hulp bij vragen
Bent u op zoek naar directe hulp en advies bij vraagstukken over inzetbaarheid en het coronavirus? Neem dan contact op met onze corona desk.
Voor de meest actuele informatie over het coronavirus, kijk op de website van het RIVM.
Voor oud-patiënten van corona heeft het Longfonds een platform opgericht met informatie en adviezen: het coronalongplein.
FAQ Coronavirus voor werkgevers
Nee, arbodiensten spelen geen rol bij het vaccineren. In de vaccinatiestrategie van de Rijksoverheid is terug te vinden wie het vaccineren uitvoert en voor welke doelgroep. Lees hier meer.
Mogen arbodiensten/bedrijfsartsen zorgmedewerkers vaccineren?
Nee, op dit moment neemt de GGD de coördinerende en uitvoerende rol op zich.
Bedrijfsartsen kunnen in samenwerking met de werkgevers in de zorg bijdragen aan de vaccinatiebereidheid met voorlichting over de vaccinatie en het vaccin.
De bedrijfsarts is als onafhankelijke en deskundige adviseur een betrouwbare informatiebron voor werknemers. Dat is een belangrijke aanvulling op de landelijke voorlichtingscampagne. Ook kan de bedrijfsarts nazorg bieden aan medewerkers, mochten zij klachten krijgen na hun vaccinatie. Tenslotte is dossiervoering van de vaccinatiestatus in de werksituatie een rol van bedrijfsartsen.
Ja, u kunt via Zorg van de Zaak een COVID-19 test aanvragen voor uw werknemers. Zorg van de Zaak biedt verschillende mogelijkheden:
De medisch professionals of bedrijfsartsen spelen geen rol bij de diagnosestelling van het coronavirus. Dit is de rol van de huisarts, in samenspraak met de GGD. De eerste stap is telefonisch contact opnemen met de huisarts.
Zorg van de Zaak biedt COVID-19 testen aan voor organisaties die hun werknemers snel willen laten testen. Onze assistentes COVID-19 verzorgen tests bij werknemers om vast te stellen of iemand besmet is met het coronavirus, die in het laboratorium van Streeklab Haarlem worden onderzocht. Meer informatie vindt u via deze pagina.
De bedrijfsarts heeft vooral een adviserende rol. Hij kan adviseren over (bedrijfsspecifieke) preventieve maatregelen om besmetting te voorkomen en passende maatregelen mocht een van de werknemers besmet geraken. Vanzelfsprekend in afstemming met de landelijke richtlijnen hieromtrent vanuit de overheid.
Nee, het uitgangspunt is dat verplichten niet mogelijk is. Iedere burger heeft het grondrecht op onaantastbaarheid van het lichaam. Dit houdt in dat iedereen zelf mag bepalen wat er met zijn of haar lichaam gebeurt. Denk hierbij aan het al dan niet toestaan van medische onderzoeken of het laten inenten van een aanbevolen vaccin. Uitzonderingen op dit grondrecht zijn alleen mogelijk indien deze bij wet zijn geregeld.
Als werkgever kunt u met werknemers in gesprek gaan om het belang van een coronavaccinatie te benadrukken. Bij vragen of twijfel hierover kunt u werknemers verwijzen naar de website van de Rijksoverheid en het RIVM. U kunt werknemers verzoeken om zich te laten vaccineren, maar let op: werknemers mogen zich niet onder druk gezet voelen. Het moet de eigen vrijwillige keuze van de werknemer blijven om zich te laten vaccineren.
Nee, dat mag niet. Werkgevers mogen een werknemer niet vragen of die besmet is met het coronavirus, zich heeft laten testen op de aanwezigheid van COVID-19 en/of zich heeft laten vaccineren tegen het coronavirus.
En werkgevers mogen ook niet herleidbaar tot een persoon registreren of de werknemer zich wel of niet heeft gevaccineerd. Het herleidbaar registreren of een werknemer zich al dan niet heeft (laten) vaccineren betreft een gezondheidsgegeven. En specifiek betreft het een bijzonder persoonsgegeven. Op grond van de regels uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de Uitvoeringswet AVG (UAVG) is onder meer het verzamelen, vastleggen, opvragen, raadplegen en gebruiken van gegevens over de gezondheid in beginsel verboden, en mag zelfs niet met toestemming van de werknemer.
Op dit moment is er geen wettelijke grondslag voor het verwerken van deze gegevens. Dit betekent dat u als werkgever niet mag vragen of de medewerker is gevaccineerd. U mag als werkgever ook niet in het personeelsdossier noteren dat de medewerker zich wel of niet heeft laten vaccineren tegen COVID-19.
Als de werknemer ziek is, of het nu hier is of in het buitenland, gelden de normale regels bij ziekte. De werknemer moet zich ziekmelden en zich aan de verdere procedures houden die bij zijn werkgever gelden. De werkgever moet in principe het loon tot een bepaald percentage doorbetalen. Dat de ziekte het gevolg is van het coronavirus maakt dit niet anders.
Medewerkers die vanwege verblijf in het buitenland niet in staat zijn weer naar het werk te komen vanwege verplichte quarantaine, reisbeperkingen of andere blokkades vanwege corona, moet u waarschijnlijk wel doorbetalen. Het hangt echter van de specifieke omstandigheden en het lokale arbeidsrecht per land af welke regels precies gelden.
Het is belangrijk dat u als werkgever de werkomgeving veilig inricht volgens de richtlijnen van het RIVM. Een paar algemene zaken waarmee u rekening kunt houden:
- Stel een maximale bezettingsgraad per locatie / kantoor / werkruimte vast, waarbij de 1,5 meter afstand kan worden gewaarborgd. Ook per besloten ruimten zoals sanitair of liften kunt u aangeven hoeveel personen er maximaal aanwezig mogen zijn.
- Werk in vaste, zo klein mogelijke teams.
- Wijs werknemers vaste (werk)plekken toe. Plaats werkplekken op minimaal 1,5 m afstand van elkaar in de ruimte dan wel stel werkplekken op te korte afstand van elkaar ‘buiten gebruik’
- Ga niet onnodig langs bij andere teams afdelingen langs; doe zoveel mogelijk per mail en telefoon.
- Stel verspreide vaste tijdstippen voor teams om naar het werk te komen. Houd bij indeling rekening met werknemers die OV gebruiken: mijdt woon/werkverkeer tijdens de spitsuren.
- Breng op drukke plekken (waar een rij kan ontstaan) markeringen aan om de afstand van 1,5 m te waarborgen.
- Zorg voor voldoende ventilatie. Schakel -indien mogelijk- recirculerende systemen uit.
- Laat werkplekken waar de 1,5 m afstand niet kan worden gewaarborgd, een fysieke afscherming niet mogelijk is en er toch een noodzaak bestaat om het werk uit te voeren nader beoordelen op ‘aard & omvang’ van de werkzaamheden door een deskundige.
Heeft u vragen of dilemma’s rondom afstand houden waar u niet uitkomt? Laat u door onze deskundigen ondersteunen in het creëren van een veilige en gezonde werkomgeving in een 1,5 m samenleving of vraag hen de door u genomen maatregelen te toetsen.
Naast de praktische maatregelen, spelen ook andere factoren mee bij een veilige werkomgeving. Het kan zijn dat uw werknemers bang zijn om weer aan het werk te gaan op locatie, of dat er groot aanpassingsvermogen nodig is van het team in het werkproces. Ondersteun uw werknemers hierin zo goed mogelijk door hun zorgen en vragen serieus te nemen. Kijk naar mogelijkheden om het werk door te laten gaan op een manier die voor werknemers veilig voelt.
Zorg van de Zaak biedt een advies-op-maat traject aan met een multidisciplinaire aanpak vanuit de perspectieven van ergonomie, veiligheid, arbeidshygiëne en arbeids- en organisatiekunde. Zo kunnen uw medewerkers weer veilig en gezond hun werk uitvoeren op locatie én blijft de veiligheid van klanten/bezoekers gewaarborgd. Lees meer wat we voor u kunnen betekenen.
De coronacrisis kan een grote impact hebben op de mentale gezondheid van werknemers. Werk valt weg of neemt juist enorm toe en dankzij thuiswerken valt het dagelijks contact met collega’s weg. Daarnaast ervaren werknemers onzekerheid of angst voor het virus of de gevolgen ervan voor werk en toekomst.
Als werkgever kunt u houvast en steun bieden en gevoelens van onzekerheid en angst serieus nemen. Hiervoor ondersteunt Zorg van de Zaak u met diverse oplossingen, onder andere van Skils of van Gimd. Voor al uw vraagstukken kunt u terecht bij de corona desk van Zorg van de Zaak.
Neem contact op met de Corona desk van Zorg van de Zaak Netwerk. Onze specialisten staan voor u klaar en helpen u direct op weg met uw vragen over inzetbaarheid en het coronavirus.
FAQ coronavirus voor werknemers
Zorg van de Zaak biedt een COVID-19 test aan. Voor uw organisatie zijn er verschillende mogelijkheden:
Uw werkgever kan u niet verplichten vakantiedagen op te nemen en moet uw loon doorbetalen.
Een werkgever kan en mag hier naar vragen, maar de betreffende medewerker is niet verplicht hier antwoord op de te geven. Ook in geval van een (griep/virus-) uitbraak, kan een werkgever een antwoord op deze vraag niet afdwingen en blijven de (privacy)regels t.a.v. van verzuim gelden. Als de werkgever informeert naar de aard en oorzaak van de ziekte, mag de zieke werknemer hierover zwijgen.
Als een medewerker besluit antwoord te geven op de vraag, dan mag de werkgever evenwel niets in zijn dossier hierover noteren. Ook ten aanzien hiervan blijven de bestaande regels gelden; in het verzuimdossier van de werkgever mogen maar een beperkt aantal medische gegevens worden genoteerd: de functionele mogelijkheden, de werkzaamheden waartoe de medewerker in staat is, de mate van arbeids(on-) geschiktheid, werkaanpassingen die in het kader van re-integratie getroffen moeten worden en de verwachte duur van de arbeidsongeschiktheid. Als werkgever mag je verder enkel medische gegevens opnemen als hiervoor een duidelijke noodzaak is en de organisatie rekening moet houden met de gezondheid van de medewerker.
Nee, dat mag niet. Werkgevers mogen een werknemer niet vragen of die besmet is met het coronavirus, zich heeft laten testen op de aanwezigheid van COVID-19 en/of zich heeft laten vaccineren tegen het coronavirus.
Bespreek uw zorgen als eerste met uw leidinggevende. Kijk samen welke aanpassingen nodig zijn. Indien jullie er samen niet uitkomen, kan hij professionele hulp van bijv. een bedrijfsarts of arbeidshygiënist inschakelen.
Het advies aan alle Nederlanders is om zo veel mogelijk thuis te werken, voor zover dat mogelijk is. Veel werkgevers zullen daar gehoor aan geven.
Raadzaam is om contact op te nemen met uw werkgever en daar samen afspraken over te maken. Maar let wel: als hij vindt dat u naar uw werk moet komen en er geen reden is om niet te gaan, dan zult u gewoon naar uw werk moeten. Dus ja, hij kan u dwingen.
Een werkgever is wel altijd verplicht om te zorgen voor gezonde en veilige werkomstandigheden.
